Standardowa gra na konsoli nie jest hazardem. Wiele gier zawiera jednak lootboxy, które choć oficjalnie hazardem nie są, mogą prowadzić do uzależnienia od niego. Zagrożone są zwłaszcza dzieci i młodzież.
Lootboxy (z angielskiego „skrzynki z łupami”) to skrzynki/paczki w grach komputerowych i konsolowych (w grach online i na telefon także!), które oferują graczom zdobycie losowych nagród. Wśród nich znajdują się nowe postacie, elementy wyposażenia i inne wirtualne ulepszenia, które umilają grę i podnoszą poziom satysfakcji z niej. Najczęściej trzeba za nie zapłacić prawdziwy pieniędzmi, a ich kluczową cechą jest losowość, ponieważ gracz nigdy nie wie, co znajdzie się w środku.
Polskie Ministerstwo Finansów w 2019 roku wskazało, że lootoboxy są w pełni legalne i nie są traktowane jako hazard. Powodem jest brak możliwości wygrania w nich prawdziwych pieniędzy, co jest kluczowe w definiowaniu gier hazardowych według polskiego prawa. Lootboxy mogą jednak stanowić zagrożenie, ponieważ jego mechanizmy (płatność, możliwość wygranej, losowość, brak wpływu na wynik) przypominają hazard i mogą prowadzić do uzależnienia od niego.
Pod koniec 2024 roku alarmowała o tym Rzecznik Praw Dziecka, Monika Horna Cieślak pisząc do Prezesa Rady Ministrów. Sprawa trafiła do Ministerstwa Finansów, które rozważa zmianę przepisów. „MF podkreśliło, że lootboxy to zagadnienie wielowątkowe, wykraczające poza obszar gier hazardowych, obejmujące aspekty z zakresu m.in. bezpieczeństwa graczy (zwłaszcza osób małoletnich), regulacji usług elektronicznych, ochrony zdrowia i praw konsumenckich. Z tego powodu resort wystąpił do innych urzędów z prośbą o informacje na temat ewentualnych działań związanych z tą problematyką, jakie w ostatnim czasie były przez nie podejmowane. Uzyskane dane mają zostać przeanalizowane pod kątem ewentualnych zmian w przepisach” – czytamy w komunikacie na stronie Biura Rzecznika Praw Dziecka.
Co mogą zrobić rodzice? Sprawdzać, jakie gry wybiera dziecko i czy zawierają one lootboxy. Tłumaczenie, jak działa mechanizm losowości i jakie konsekwencje może mieć bezrefleksyjne wydawanie pieniędzy, jest kluczowe. Dużo platform umożliwia ustawienie limitów wydatków lub całkowite blokowanie zakupów. Warto skorzystać z tych opcji.
Lootboxy to zagrożenie dla dzieci i młodzieży. Świadomość o tym, rozmowa i nadzór to narzędzia, którymi można te zagrożenie minimalizować.
Zobacz:
Dla „Wydarzeń” o hazardzie nieletnich
A Twoje dziecko (nie) gra?